ارزیابی تاثیر کارخانه آلومینای جاجرم در آلودگی خاک سطحی منطقه به عنصر سرب

چکیده زمینه و هدف: حضور فلزات سنگین در بخش­های مختلف محیط زیست (از جمله خاک)، اثرات زیان­بار را بر سلامت موجودات زنده به­دنبال دارد. یکی از مهم­ترین منابع انتشار این عناصر در محیط زیست، صنایع و معادن می­باشند. لذا در تحقیق حاضر به ارزیابی تاثیر کارخانه­ی آلومینای جاجرم در آلودگی خاک سطحی منطقه به عنصر سرب، پرداخته شده است. روش بررسی: نمونه برداری از خاک سطحی (عمق>  10 سانتی­متر) با در نظر گرفتن جهت وزش باد غالب (شمال غربی – جنوب شرقی) و فاصله از کارخانه، از 38 ایستگاه در محدوده­ای به شعاع 10 کیلومتری اطراف کارخانه به اضافه یک ایستگاه شاهد در فاصله 20 کیلومتری کارخانه، در تابستان 1387 انجام شد. پس از آماده سازی نمونه­ها، غلظت سرب توسط دستگاه جذب اتمی فیلیپس مدل 9400 pu اندازه گیری شد. یافته­ها: مقایسه میانگین غلظت سرب در چهار جهت اصلی جغرافیایی کارخانه، مبین اختلاف معنی­دار بین آن­ها بود (05/0p < ) که علی­رغم جهت وزش باد غالب، بیش­ترین میانگین غلظت سرب در جهت شمال کارخانه (34/27 میلی­گرم بر کیلوگرم) و کم­ترین آن در جهت جنوب کارخانه (40/9 میلی­گرم بر کیلوگرم) مشاهده شد. همچنین بررسی همبستگی غلظت سرب در خاک سطحی منطقه با فاصله از کارخانه (در چهار جهت اصلی) بیان­گر ارتباط مثبت و معنی­دار بین دو فاکتور مذکور در جهت شرق کارخانه بود. نتیجه­گیری: نتایج تحقیق حاضر نشان داد که کارخانه­ی آلومینای جاجرم تاثیری بر آلودگی خاک سطحی منطقه به عنصر سرب ندارد.